Немалаважнае значэнне ў лячэнні і папярэджанні захворванняў паражніны рота займае прафілактыка карыесу. Нашы спецыялісты не пакідаюць гэтую вобласць стаматалогіі без увагі.
Вялікая колькасць сучасных навуковых даследаванняў у вобласці стаматалогіі прысвечана пошуку даступных і эфектыўных спосабаў прафілактыкі стаматалагічных захворванняў сярод насельніцтва.
Ад карыесу і яго ўскладненняў пакутуе значная частка людзей, пачынальна з ранняга ўзросту (распаўсюджанасць карыесу сталых зубоў ва ўзросце 6 гадоў складае 13%, а часавых у дадзенай узроставай групе - 84%). К 12 гадам, калі прарэзваюцца ўсе сталыя зубы, колькасць дзяцей, якія маюць карыес, дасягае 72%, а ў дарослага насельніцтва набліжаецца да 100%.
Пры планаванні комплексных праграм прафілактыкі карыесу нашымі стаматолагамі ў першую чаргу ўлічваюцца групы насельніцтва, схільныя найболей высокай рызыцы ўзнікнення карыесу зубоў. Да іх ставяцца цяжарныя, дзеці ранняга ўзросту, узроставая група з 6 да 12 гадоў (бо менавіта ў гэты перыяд адбываецца з’яўленне зубоў). Павелічэнню рызыкі ўзнікнення карыесу спрыяюць і іншыя фактары: прыроджаная паталогія сківіца-асабовай вобласці, артадантычнае лячэнне з выкарыстаннем брэкет-сістэм, спадарожныя саматычныя захворванні, неспрыяльнае экалагічнае становішча (у тым ліку, нізкае ўтрыманне фтарыду ў пітнай вадзе ў большасці населеных пунктаў РБ, забруджанасць навакольнага асяроддзя). Вялікае значэнне пры адзнацы рызыкі ўзнікнення карыесу маюць паводніцкія асаблівасці пацыента: якасць гігіенічнага ўходу за паражнінай рота, рацыён і частата харчавання, матывацыя да захавання стаматалагічнага здароўя.
Сусветны вопыт паказвае, што за апошнія дзесяцігоддзі значна змяніўся падыход да выкарыстоўваных фторыстых злучэнняў і ў цэлым да ўсёй фторапрафілактыцы. У 1962 універсітэтам Цюрыха сумесна з кампаніяй GABA Intenational AG была распрацаваная першая паста з амінафтарыдам. Амінафтарыды, дзякуючы асобай малекулярнай структуры, ставяцца да інавацыйных агентаў, эфектыўна папераджальным развіццё карыёзных параз цвёрдых тканін зубоў. Яны аказваюць больш выяўлены і доўгі эфект, чым неарганічныя фторзмяшчальныя злучэнні - фтарыд або монафтарфасфат натрыю. Яны ўтвараюць ахоўны пласт, які адрозніваецца высокай стабільнасцю, валодаюць бактэрыцыдным і бактэрыястатычным дзеяннем. Найболей актыўнае дзеянне фтарыдаў супраць карыесу выяўляецца ў перыяд паспявання эмалі зубоў, т.е. у дзіцячым узросце. Эфектыўнасць супраць карыесу у дзіцячым ўзросце даказвае мэтазгоднасць мясцовай прафілактыкі стаматалагічных захворванняў з ужываннем амінафтарыда ў дзяцей.
Адной з прафілактык карыесу з'яўляецца герметызацыя (прафілактычнае запячатванне) фісур зубоў. Гэта працэдура праводзіцца ў дзяцей і дарослых з выкарыстаннем найноўшых матэрыялаў. Участкі зубоў, найболей схільныя карыесу, замазваюцца герметыкам, які ўмацоўвае і абараняе эмаль, бо ў яго аснове ўтрымоўваюцца злучэнні фтору.
Амінафтарыды перашкаджаюць утварэнню зубнога налёту, а таксама актыўныя супраць шырокага дыяпазону грам дадатных бактэрый налёту. Амінафтарыд карысны пры лячэнні або прафілактыцы захворванняў, звязаных з паддзёснавым зубным налётам. Ахоўны пласт, утвораны амінфатарыдамі, адрозніваецца высокай стабільнасцю.
У апошні час усё шырэйшае распаўсюджванне набывае выкарыстанне прадуктаў па даглядзе за паражніной рота з амінафтарыдамі, такіх як зубная паста і рошчына для паласкання элмекс. Яны стымулююць ремінералізацыю эмалі на ранніх стадыях карыесу і зніжаюць растваральнасць зубной эмалі пад уздзеяннем кіслаты.
Адной з самых эфектыўных прафілактык з'яўляецца чыстка зубоў ультрагукавым апаратам - скейлерам і здыманне налёту курца і зубных адкладанняў. Рэгулярнае правядзенне гэтай працэдуры ў нашай стаматалогіі дазваляе папярэдзіць развіццё карыесу і хваробы дзёсен, вяртае зубам іх натуральны колер.